نه سَي وَؤڻَ وَڻَنِ ۾، نه سَي ڪَاتارِيُون
پَسِئو بازَارِيُون، هِيَڙو مُون لُوڻُ ٿِيَي
سُرُ ڪَاپَائِتِي
ڪَاتَارِيُون = ڪَتِڻَ واريون
پَسِئو = ڏِسيَو
هِيَڙو = هنئڙو, دل, مَنُ
لُوڻُ ٿِيَي = ڳريو وڃي، جهوريءَ ۾ جهڄي
بيت جو پس منظر
~ نہ وڻن ۾ اُهي وؤڻ آهن ۽ نہ وري اُهي ڪَتِڻَ واريون موجود آهن.
~ سڃيون ۽ سکڻيون بازاريون ڏِسِي منهنجو هنيانءُ ڳريو ٿو وڃي.
سمجهاڻي
ٽي سؤ سال اڳ سنڌ جي معاشي ۽ اقتصادي بدحالي ڏسي ڀٽائيءَ جي اکين رت جا ڳوڙها ڳاڙيا آهن. ڀٽائي جڏهن پورهيتن جا خشڪ چپ، سُڪلَ مُنهَن، اُگهاڙا پير، بت تي ليڙون لڙڪيل، بک ۾ پاھ ٿيندي ڏسي ٿو، بازارون ويران ٿيندي ڏسي ٿو تہ سندس اندر ۾ وَڍَ ۽ هنيانءَ ۾ مُٺ پئجي وڃي ٿي.
جيتوڻيڪ ٿر کان سواءِ اڄوڪي سنڌ ۾ ڏڪار واريون حالتون ناهن، پر پوءِ بہ اڳي جَي ڀيٽ ۾ ڪا تبديلي ۽ ڦيرو ناهي آيو. بک، بي روزگاري، اڻ هوند ۽ مهانگائيءَ ماڻهن جو ساھ ڪڍي ڇڏيو آهي. گذر جي وسيلن، سمنڊ، واپار، تيل، گيس ۽ ڪوئلي تي سنڌي ماڻهن جَي اختيار نہ هجڻ ڪري، ماڻهون پنهنجا ٻار پيا وڪڻن ۽ خودڪشيون پيا ڪن.
سو اچو تہ غور ڪيون سنڌ آسودِي هوندي بہ آخر اسان ايڏا ننڌڻڪا، لاوارث ۽ يتيم ڇو ۽ ڪهڙي سبب جي ڪري آهيون...!!؟
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____
پَسِئو بازَارِيُون، هِيَڙو مُون لُوڻُ ٿِيَي
سُرُ ڪَاپَائِتِي
ڪَاتَارِيُون = ڪَتِڻَ واريون
پَسِئو = ڏِسيَو
هِيَڙو = هنئڙو, دل, مَنُ
لُوڻُ ٿِيَي = ڳريو وڃي، جهوريءَ ۾ جهڄي
بيت جو پس منظر
~ نہ وڻن ۾ اُهي وؤڻ آهن ۽ نہ وري اُهي ڪَتِڻَ واريون موجود آهن.
~ سڃيون ۽ سکڻيون بازاريون ڏِسِي منهنجو هنيانءُ ڳريو ٿو وڃي.
سمجهاڻي
ٽي سؤ سال اڳ سنڌ جي معاشي ۽ اقتصادي بدحالي ڏسي ڀٽائيءَ جي اکين رت جا ڳوڙها ڳاڙيا آهن. ڀٽائي جڏهن پورهيتن جا خشڪ چپ، سُڪلَ مُنهَن، اُگهاڙا پير، بت تي ليڙون لڙڪيل، بک ۾ پاھ ٿيندي ڏسي ٿو، بازارون ويران ٿيندي ڏسي ٿو تہ سندس اندر ۾ وَڍَ ۽ هنيانءَ ۾ مُٺ پئجي وڃي ٿي.
جيتوڻيڪ ٿر کان سواءِ اڄوڪي سنڌ ۾ ڏڪار واريون حالتون ناهن، پر پوءِ بہ اڳي جَي ڀيٽ ۾ ڪا تبديلي ۽ ڦيرو ناهي آيو. بک، بي روزگاري، اڻ هوند ۽ مهانگائيءَ ماڻهن جو ساھ ڪڍي ڇڏيو آهي. گذر جي وسيلن، سمنڊ، واپار، تيل، گيس ۽ ڪوئلي تي سنڌي ماڻهن جَي اختيار نہ هجڻ ڪري، ماڻهون پنهنجا ٻار پيا وڪڻن ۽ خودڪشيون پيا ڪن.
سو اچو تہ غور ڪيون سنڌ آسودِي هوندي بہ آخر اسان ايڏا ننڌڻڪا، لاوارث ۽ يتيم ڇو ۽ ڪهڙي سبب جي ڪري آهيون...!!؟
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____
مظفر منگي جو جنم عظيم تاريخي ۽ ثقافتي اهڃاڻ مهين جي دڙي جي ڪک ۾ اڏيل ٻلهڙيجيءَ جي مهڪ واري چيڪي مٽيءَ ۾ ٿيو. سندن والد محترم استاد سان گڏ لطيف شناس، ليکڪ ۽ ڊرامه نويس هيو. پاڻ جڏهن جوان ٿيو ته بيباڪ صحافي، شاعر، اديب، محقق ۽ ڀٽائيءَ جي پارکو مرحوم هدايت منگيءَ جيڪو سندن وڏو ڀاءُ ٿئي سندن تعليم ۽ تربيت ڪئي.