چَتُرُ رَهَي نَہ چِتُ، وَيڻَين واڳِيو نَہ رَهَي

چَتُرُ رَهَي نَہ چِتُ، وَيڻَين واڳِيو نَہ رَهَي
رَئِيءَ لَٽِجَي نِتُ، هِيَڙو واٽَ وِرِکَ جِنءَ

سُرُ رِپَ

چَتُرُ = هوش ۾، ريڌل، سجاڳ
چِتُ = دل
وَيڻَين = طعنن، مهڻن، ملامتن سان
واڳِيو = ٻڌل، جڙيل، ڳنڍيل، سلهاڙيل
رَئِيءَ = دز، مٽي، ڌوڙ، لَٽُ
نِتُ = هر هر، وري وري، هر روز
هِيَڙو = هنئڙو، مَنُ، دل

بيت جو پس منظر

~ دل ڪڏهن هوش ۾ نٿي رهي. کيس ماڻهن جي طعنن. مهڻن جي پرواھ ناهي.
~ دل دڳ تي بيٺل وڻ جيان آهي. جنهن تي سدائين ڌوڙ پوندي رهي ٿي.

سمجهاڻي

جيتوڻيڪ هر ماڻهونءَ وٽ علم، عقل، شعور ۽ ڏاهپ موجود آهي ۽ ماڻهون پاڻ تي ٿيندڙ وارتائن تي سوچي، ڪنهن نتيجي تي پهچي ان مسئلي جو حل بہ ڪڍي ٿو. پر سندس اندر ۾ ئي موجود دل تي سندس اختيار ناهي هوندو. دل دماغ جي محتاج ناهي، پنهنجا فيصلا پاڻ ئي ڪندي آهي.
پر ڇو تہ دل سوچي نٿي، غور ۽ فڪر نٿي ڪري. تنهنڪري سندس جذباتي فيصلا اڪثر ماڻهونءَ کي ڳچيءَ ۾ پئجي ٿا وڃن.
چوندا آهن دل بادشاھ آهي ۽ بادشاھ پنهنجي مرضيءَ جا مالڪ ٿيندا آهن. ڀلا بادشاهن جي ڪيل فيصلن کي ڪير ڪيئن ٿو چئيلينج ڪري سگهي؟ دل تہ اُتي وڃي اڙبي آهي جتي سندس ڪو وس ناهي هلي سگهندو. تنهنڪري پنهنجي ڪيل غلط فيصلن جَي ڪري سدائين اداس ۽ غمگين رهندي آهي. تنهن هوندي بہ ماڻهن جي طعنن ۽ مليل مهڻن جي ڪا کيس پرواھ ناهي هوندي.
دل ڪنهن ويران گس تي ان اڪيلي وڻ جيان آهي، جنهن تي هر روز دز ۽ ڌوڙ پوندي رهندي آهي. هي دز ۽ ڌوڙ دراصل دل تي ٿيندڙ وارتائون، جفائون ۽ ڪربناڪيون ئي آهن جيڪي دل تي گهرا گهاوَ ڪري وجهنديون آهن.


چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____

"ليکڪ" بابت

رشيد سمون مشهور سنڌي فورم سنڌ سلامت جو باني ۽ منتظمِ اعليٰ آهي. پان هر وقت سنڌي ٻولي سنڌي ٻولي کي انٽرنيٽ تي عام ڪرڻ جي جستجو ۾ رهي ٿو..