جِنءَ سو هَرَڻُ هُماءُ، سَرگردان سَنسارَ ۾
هِيُ پَڳُ نہ کوڙَي پَٽِيَين، هُو ڌڙ سِرِ ڌرَي نہ ساهُ
جَيڪُسِ تَنِ مُلاءُ، سَسُئِيءَ سُورَ پِرايا
سر ديسي سسئي
هَرَڻُ = هڪ قسم جو هڪ نريو هرڻ جنهن جي دُنَ ۾ مُشڪ جو ٻِيڙو ٿيندو آهي. هرڻ کي اها خبر ناهي هوندي تہ اها خوشبو ڪٿان اچي ٿي. تنهنڪري هر وقت ان کي ڳوليندي ڊوڙندو وتندو آهي.
هُماءُ = هي هڪ قسم جو وهمي يا خيالي پکي آهي جيڪو عقاب جيان ٿيندو آهي. سدائين پيو آسمان ۾ اڏامندو آهي . ڏند ڪٿائي روايتن مطابق سندس پاڇو جنهن ماڻهون تي پيو سو بادشاھ يا بخت وارو ٿيندو.
سرگردان = حيران، پريشان، چوڌاري ڦرندڙ، سک سان نہ ويهندڙ.
سَنسارُ = جڳ، جهان، دنيا
پَڳُ = پير، قدم
پَٽِيَين = پَٽَ تي، زمين تي
ڌڙ سِرِ ڌري نہ ساهُ = پنهنجي ڌڙ ۾ ساھ نٿو رکي
جَيڪُسِ = شايد، يا تہ
مُلاءُ = وٽان طرفان، کان
بيت جو پس منظر
~ جيئن هرڻ ۽ هُما پکيءَ کي جڳ ۾ سڪون ناهي.
~ جيئن هرڻ زمين تي پير نٿو کوڙي ۽ هُما هميشهه بي آرام ۽ بي قرار آهي.
~ تيئن سسئيءَ بہ شايد انهن وٽان سور پرايا آهن.
سمجهاڻي
محبوب زندگي آهي، سر ساھ جو مالڪ ٿييندو آهي. ان جي وڇوڙي جو غذاب، اذيتون، پيڙائون، ڀوڳنائون، اوجاڳا ۽ اوسيئڙا جيءُ جهوري وجهندا آهن. نيڻن مان ننڊ ڀڙڪو کائي اڏامي هلي ويندي آهي. اکين جي پنبڻين مان موتين مالهائون وسي ڪنهن برسات جو ڏيک ڏينديون آهن. محبوب سواءِ سُک ۽ چين ڦٽي ويندو آهي.
پنهونءَ پڄاڻان سسئي حيران ۽ پريشان آهي، سندس سک ۽ آرام ڦٽل آهي. هوءَ هر وقت هرڻ جيان جتن جي قافلي پٺيان ڊوڙندي ٿي وڃي.
سسئيءَ جي حالت آسمان تي اڏامندڙ هما پکيءَ جهڙي آهي. جيڪو اڃ ۽ بک جي پرواھ نہ ڪندي هر پل ڪنهن جي تلاش ۾ اڏامندو رهي ٿو.
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____
مظفر منگي جو جنم عظيم تاريخي ۽ ثقافتي اهڃاڻ مهين جي دڙي جي ڪک ۾ اڏيل ٻلهڙيجيءَ جي مهڪ واري چيڪي مٽيءَ ۾ ٿيو. سندن والد محترم استاد سان گڏ لطيف شناس، ليکڪ ۽ ڊرامه نويس هيو. پاڻ جڏهن جوان ٿيو ته بيباڪ صحافي، شاعر، اديب، محقق ۽ ڀٽائيءَ جي پارکو مرحوم هدايت منگيءَ جيڪو سندن وڏو ڀاءُ ٿئي سندن تعليم ۽ تربيت ڪئي.