اَڱَڻَ مَٿَي اوپِرا، جَڏِهن ڏاگها ڏِينهَن ڏِٺاءِ
ڪُنجُون جَي قُفِلَنِ جِيُون، تان ڪِنهِن لَلِ لِڪاءِ
تَہ سُڀاڻي سَندِياءِ، ٿِيَي سارَوڻِي سَسُئِي !
سُرُ دَيسِي _ سَسُئِي
اوپِِرا = ڌاريا، ٻاهران آيل
ڏاگها = اُٺَ
ڏِٺاءِ = جڏهن ڏٺا هيئي
قُفِلَنِ = ڪُلِفَنِ، ڪُرِفَنِ، تالَنِ
لَلِ = ريت، رمز، پر، حرفت، اٽڪل، نموني، تجويز، بهاني
سَندِياءِ = تنهنجي، سندءِ
ساروڻِي = يادگيري، سارَ، سنڀارَ
بيت جو پس منظر
~ جڏهن ڏينهن ڏٺي جو اڱڻ تي ڌاريا اٺ ڏٺا هيئي.
~ تڏهن ڪنهن اٽڪل سان ڪلفن جون ڪنجون لڪائي رکين ها.
~ او سسئي ! تہ پرھ ڦٽيءَ ويل توکي ڳوليو وڃي ها.
سمجهاڻي
ڀٽائي سسئيءَ کي سمجهائيندي چئي ٿو :
جڏهن ڏينهن جي روشنيءَ ۾ ٻاهران آيل ڌاريا اٺ ڏٺا هيئي تہ عقل ۽ هوش کان ڪم وٺي. در بند ڪري ڪلفن جون ڪنجون ڪنهن محفوظ جڳھ تي لڪائي رکين ها. صبح ٿيڻ کان اڳ دروازا بند ڏسي توکي ڳولين ها ۽ ڪنجين جي پڇا ڪئي وڃي ها.
او سسئي تو غفلت ڪئي، تنهنجو عقل ۽ سمجھ تنهنجي ڪم نہ آيا. توکي ڌارين ماڻهن تي اعتبار نہ ڪرڻ گهرجي ها، نہ تہ هي هيڏو وڏو حادثو ۽ هاڃو پيش نہ اچي ها.
ڀٽائي ڪنهن وڏي حادثي ۽ هاڃي کان اڳواٽ تياري ۽ رٿابندي جي صلاح ڏيندي خبردار ڪري ٿو تہ :
ڌاري آبادڪاري ڌرتيءَ لاءِ سٺو سنئوڻ ناهي. اڄڪلھ سنڌ ۾ مهمان ٿي آيل ڌارين جا رولاڪ ٽولا، سنڌ جا غدار ۽ سنڌ دشمن حاڪم سنڌ ورهائڻ جي سازشن ۾ رڌل آهن.
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____
ڪُنجُون جَي قُفِلَنِ جِيُون، تان ڪِنهِن لَلِ لِڪاءِ
تَہ سُڀاڻي سَندِياءِ، ٿِيَي سارَوڻِي سَسُئِي !
سُرُ دَيسِي _ سَسُئِي
اوپِِرا = ڌاريا، ٻاهران آيل
ڏاگها = اُٺَ
ڏِٺاءِ = جڏهن ڏٺا هيئي
قُفِلَنِ = ڪُلِفَنِ، ڪُرِفَنِ، تالَنِ
لَلِ = ريت، رمز، پر، حرفت، اٽڪل، نموني، تجويز، بهاني
سَندِياءِ = تنهنجي، سندءِ
ساروڻِي = يادگيري، سارَ، سنڀارَ
بيت جو پس منظر
~ جڏهن ڏينهن ڏٺي جو اڱڻ تي ڌاريا اٺ ڏٺا هيئي.
~ تڏهن ڪنهن اٽڪل سان ڪلفن جون ڪنجون لڪائي رکين ها.
~ او سسئي ! تہ پرھ ڦٽيءَ ويل توکي ڳوليو وڃي ها.
سمجهاڻي
ڀٽائي سسئيءَ کي سمجهائيندي چئي ٿو :
جڏهن ڏينهن جي روشنيءَ ۾ ٻاهران آيل ڌاريا اٺ ڏٺا هيئي تہ عقل ۽ هوش کان ڪم وٺي. در بند ڪري ڪلفن جون ڪنجون ڪنهن محفوظ جڳھ تي لڪائي رکين ها. صبح ٿيڻ کان اڳ دروازا بند ڏسي توکي ڳولين ها ۽ ڪنجين جي پڇا ڪئي وڃي ها.
او سسئي تو غفلت ڪئي، تنهنجو عقل ۽ سمجھ تنهنجي ڪم نہ آيا. توکي ڌارين ماڻهن تي اعتبار نہ ڪرڻ گهرجي ها، نہ تہ هي هيڏو وڏو حادثو ۽ هاڃو پيش نہ اچي ها.
ڀٽائي ڪنهن وڏي حادثي ۽ هاڃي کان اڳواٽ تياري ۽ رٿابندي جي صلاح ڏيندي خبردار ڪري ٿو تہ :
ڌاري آبادڪاري ڌرتيءَ لاءِ سٺو سنئوڻ ناهي. اڄڪلھ سنڌ ۾ مهمان ٿي آيل ڌارين جا رولاڪ ٽولا، سنڌ جا غدار ۽ سنڌ دشمن حاڪم سنڌ ورهائڻ جي سازشن ۾ رڌل آهن.
چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____
مظفر منگي جو جنم عظيم تاريخي ۽ ثقافتي اهڃاڻ مهين جي دڙي جي ڪک ۾ اڏيل ٻلهڙيجيءَ جي مهڪ واري چيڪي مٽيءَ ۾ ٿيو. سندن والد محترم استاد سان گڏ لطيف شناس، ليکڪ ۽ ڊرامه نويس هيو. پاڻ جڏهن جوان ٿيو ته بيباڪ صحافي، شاعر، اديب، محقق ۽ ڀٽائيءَ جي پارکو مرحوم هدايت منگيءَ جيڪو سندن وڏو ڀاءُ ٿئي سندن تعليم ۽ تربيت ڪئي.