04/11/2015

لَڪِيُون ! آن لَڳا، ڪَي پَلَئَه پانڌِيَڙنِ جا؟



لَڪِيُون ! آن لَڳا، ڪَي پَلَئَه پانڌِيَڙنِ جا؟
توهان گَهڻَيرو، ماءِ رُندا رَتُ وِئا


سُرُ حُسَينِي سَسُئِي

لَڪِيُون = جبل مان لنگهڻ جون جايون، رستا، لَڪَ
آن لَڳا = اوهان کي لڳا
پَلَئَہ = دامن، جهولي - پر هتي معني' ٿيندي قافلي لنگهڻ وقت پنهونءَ جي حالت ڪيئن هئي.
پانڌِيَڙنِ = پانڌيئڙن جا، قافلي وارن جا، پنهونء جا
گَهڻَيرو = ڪجھ سرس، وڌيڪ، ويتر
ماءِ = امان، جيجل، امڙ
رُندا = روئندا
رَتُ وِئا = اکين مان رت روئندو ويو

بيت جو پس منظر

~ اي لڪيون ! اوهان جتن جي قافلي ۾ موجود منهنجي پنهونءَ کي ڪيئن ڏٺو؟
~ اي جيجل ! هو توهان کان بہ وڌيڪ رت روئندو ٿي ويو.

سمجهاڻي

ڀٽائيءَ جو هي بيت شاعراڻي نازڪ خيالي ۽ منظرنگاري آهي ان وقت جي جڏهن قافلو جبلن جَي لڪن تان لنگهيو هيو.
پنهونءَ جي ڀائرن زبردستي کنڀي پنهونءَ کي اٺ تي چاڙهي جڏهن قافلو ڪيچ ڏانهن روانو ڪيو. سسئي بہ سندن پيرن جي نشانن تي پويان روئندي، رڙندي پڇائون ڪندي ٿي وئي.
سسئي جڏهن جبلن جَي لڪن تان لنگهي هئي تہ هر لڪ کان پڇندي ٿي وئي. اي لڪيون ! جڏهن قافلو هتان لنگهيو هئو تہ پنهونءَ جي حالت ڪيئن هئي؟ خاموش هيو، لڇيو ڦٿڪيو پئي يا روئندو ٿي ويو؟
لڪيون سسئيءَ کي جواب ڏين ٿيون :
اي جيجل ! پنهون رسن ۾ قيد ٿيل هيو، هو لڇندو ڦٿڪندو ۽ اوهان کان بہ وڌيڪ رت روئندو ٿي ويو.

چونڊ، تحقيق ۽ تشريح محترم مظفر منگي صاحب جي ٿورن سان سندس فيسبوڪ وال تان ورتل
____

"" بابت

رشيد سمون مشهور سنڌي فورم سنڌ سلامت جو باني ۽ منتظمِ اعليٰ آهي. پان هر وقت سنڌي ٻولي سنڌي ٻولي کي انٽرنيٽ تي عام ڪرڻ جي جستجو ۾ رهي ٿو..